Từ lâu, gạo nếp cái hoa vàng đã được biết đến là loại gạo nếp thơm, dẻo và mang lại giá trị kinh tế cao. Sau đây là một số công dụng của gạo nếp cái hoa vàng.

Nguồn gốc và đặc điểm của giống lúa nếp cái hoa vàng

Nếp cái hoa vàng còn gọi là nếp ả hay nếp hoa vàng, là giống lúa nổi tiếng tại các tỉnh đồng bằng và trung du phía Bắc Việt Nam. Nếp cái hoa vàng có hạt gạo tròn, dẻo, hương thơm đặc biệt nên thường dùng được dùng để nếu xôi, làm các loại bánh có sử dụng gạo nếp, làm tương hoặc ủ rượu. Một số nơi như Kinh Môn, Yên Phong tại Bắc Ninh đã trồng và duy trì thành công giống lúa này. Cứ như thế, gạo nếp cái hoa vàng trở thành đặc sản của Yên Phong, Bắc Ninh và một số nơi khác.

Giống lúa nếp cái hoa vàng phản ứng với ánh sáng ngắn. Thường chỉ cấy ở vụ mùa muộn ở miền Bắc Việt Nam và có thời gian trổ khá ổn định. Thời gian sinh trưởng của cây khoảng 145-160 ngày. Cây có chiều cao khoảng 120 – 125 cm, gốc thân to, có khả năng chống đổ tương đối tốt. Năng suất trung bình của giống lúa nếp cái hoa vàng khoảng 35-40 tạ/ha. Nếu điều kiện thuận lợi và chăm sóc tốt, năng suất có thể đạt 40 – 45 tạ/ha.

Gạo nếp cái hoa vàng chứa chủ yếu là carbohydrate và một số protein, hầu như không có chất béo hoặc đường. Theo phân tích của dinh dưỡng học hiện đại, trong 100g gạo nếp cái Việt Nam có chứa 74,9g glucid, 8,6 g protid, 1,5 g lipid, 14 g nước, 0,6 g xenlulozơ, 0,8 g tro, 32 mg canxi, 98 mg photpho, 1,2 mg sắt và một số vitamin như B1, B2.

Công dụng của gạo nếp cái hoa vàng:

• Tốt cho tim mạch: gạo nếp cái hoa vàng chứa một số thành phần tốt cho tim mạch, chẳng hạn như khoáng chất, chất chống oxy hóa, lignans và chất xơ. Đây là những chất rất tốt cho tim mạch, hạn chế mỡ máu trong hệ thống tim mạch.
• Tốt cho máu: các dưỡng chất có trong gạo nếp cái hoa vàng có nhiều thành phần hỗ sợ cho sự điều hòa và nuôi dưỡng máu cho cơ thể. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, các loại axit amin và các nguyên tố vi lượng trong gạo nếp cái hoa vàng còn có khả năng kỳ diệu là tăng sự hấp thu sắt cho cơ thể khi kết hợp với một số loại thực phẩm: rau xanh, trái cây, thịt nạc.

Một số đặc sản được làm từ gạo nếp cái hoa vàng:

• Rượu nếp cái hoa vàng: rượu nếp cái hoa vàng được làm tại nhiều nơi ở khu vực miền Bắc, trong đó nổi tiếng là nếp cái hoa vàng Đồng Nguyên. Rượu được làm từ nếp cái hoa vàng đồng nguyên có hương thơm đặc biệt, và vị rất êm, thích hợp trong những buổi tiệc rượu.
• Tương: tương làm từ nếp cái hoa vàng khiến cho tương được dẻo và thơm hơn, vị tương cũng sẽ đậm đà và ngon hơn.
• Xôi nếp cái hoa vàng: nấu xôi từ gạo nếp cái hoa vàng được mọi người khá yêu thích bởi hương thơm tinh hoa đất trời được gói trọn trong những hạt gạo trắng ngần.